انواع املاء

1- املا به صورت گروهی:

الف ) دانش آموزان به گروه های چند نفره تقسیم شوند و از هر گروه خواسته شود متنی املایی آماده کنند . از متن هر گروه قسمت هایی را انتخاب کرده ،به صورت یک متن پیوسته دیکته شودتابچه ها بنویسند.

ب ) دانش آموزان را به گروه های 2 یا 3 نفره تقسیم می شوند و متن املاتوسط یکی از آنان نوشته می شود و تمام اعضای گروه درنوشتن صحیح کلمات همکاری می نمایند امتیاز نویسنده ی املا برای همه ی گروه منظور می گردد .

در این تمرین پیشنهاد می شود نویسنده ی متن املا دانش آموز ضعیف هر گروه باشد و بین دو دانش آموز دیگر قرار گیرد تا در وی اعتماد به نفس کافی به وجود آید .

2- املای خطابه ای : فراگیران درگروه به یک دیگر املا می گویند یا به اولیا ، خواهر و برادر در منزل املا گفته می شود و تصحیح توسط گوینده صورت می گیرد . دراین نوع املا تثبیت یادگیری املایی و صحیح نوشتن واژه ها مدنظر است و باعث تقویت خواندن در دانش آموز هم می شود.

3- آموزش املا هنگام تدریس متن کتاب فارسی : بعد از تدریس کلمات مشکل دو املایی را روی تابلوی کلاس می نویسند و از دانش آموزان می  خواهند به صورت شفاهی برای آن کلمات هم خانواده ، مترادف ، متضاد و ... بگویند و یا جمله سازی نمایند در صورت درست بودن موارد آنها را تشویق کنند .

4- کامل کردن جمله برای تقویت املا : چند جمله روی تابلو ی کلاس نوشته می شود به طوری که جای یک کلمه در جمله خالی باشد سپس تعدادی کارت کلمات که شامل خود کلمه ، معنی کلمه ، مخالف و هم خانواده ی همان  واژه روی آن نوشته شده است را در اختیار گروه ها قرار می دهیم تا با توجه به جمله واژه ی مناسب را از بین کارت ها پیدا کند و در جای خالی قرار دهد در این فعالیت از کسانی که در نوشتن این کلمات اشکال دارند استفاده شود و در پایان به گروه ها امتیاز داده شود .

5- بازی املایی ( نصف دیگرم کجاست ) : این فعالیت به صورت فردی یا گروهی انجام می گیرد . معلم جمله ای را انتخاب می کند آن را کلمه کلمه روی کارت می نویسد و بین گروه ها تقسیم می کند سپس جمله را روی تابلو می نویسد و از هر گروه می خواهد کارت مربوط به جمله را  روی تابلو نصب کنند هر گروهی که سریع تر انجام دهد برنده می شود .

6- مسابقه ی املا روی تابلو : معلم کلمه یا جمله ی کوتاه را بیان می کند هر گروهی که زودتر آن را روی تابلو یا دفتر بنویسد امتیاز می گیرد .

7- املای مشارکتی :

الف ) دانش آموزان را به گروه های 2 یا 3 نفره تقسیم می شوند آنها باید یک دفتر داشته باشند و یک خط یک خط متنی را که معلم می گوید بنویسندامتیازحاصل به گروه تعلق می گیرد (اگرروی ورقه

بنویسند می توانند درپوشه ی گروهی قرار دهند. )

ب ) دانش آموزان در گروه های سه نفره تقسیم می شنوند و سپس یک نفر گوینده می شود دانش آموز دیگرهم به عنوان نویسنده و یکی دیگرهم به عنوان ناظر انتخاب می شودکه درضمن نوشتن ناظر به نویسنده کمک می کند. 

 7-املای سنتی : املای به صورت خطابه ای به دانش آموزان گفته می شود و تصحیح توسط معلم یا دانش آموزان صورت می گیرد .

8- تهیه ی متن ازغلط های املایی دانش آموزان :  این فعالیت هر ماه یکبار از میان کلماتی که دانش آموزان درمتون املایی درطول یک ماه غلط داشته اند می توان متن املایی جدیدی فراهم کرد  و به کلمات درست آن نمره اختصاص داد.

9-املای تصویری : از دانش آموزان خواسته شود تصویر درس را به صورت گروهی تهیه کنند و کلمات مهم همان  درس را به صورت پراکنده دراطراف تصویر بنویسند به طوری که از دور خوانده شود بعد تصویر را  روی تابلو چسبانده شود و به طورتصادفی از دانش آموزان خواسته شود تا کلمات را بخوانند و در دفتر بنویسند.

10-بازی با کلمات : کلمات جدید درس را روی مقوایی نوشته شود و در طرف دیگر مقوا کلمات هم معنی ، مخالف یا هم خانواده درج شود از این کارت ها برای بازی های گروهی یا فردی ، تقویت سرعت خواندن در کلمات ، کامل کردن جمله ، ساختن جمله ، شمردن کلمه در جمله و تمرین و تکرار کلمه استفاده می شود .

11- استفاده از برید ه های روزنامه : هر گروهی چند ورق روزنامه یا مجله را با خود به کلاس بیاورند سپس از آن ها خواسته شود تا کلمات جدید درس را پیدا کنند و یا با قیچی آن را ببرند و دردفتر بچسبانند و جملات جدید بسازند. هر گروهی که جملات طولانی تر بسازد امتیاز بیش تری خواهد گرفت .

12ساختن متن با کلمات مشخص : معلم چند کلمه می گوید یا روی تابلو می نویسد و از دانش آموزان می خواهد به صورت فردی یا گروهی متن املا بسازند و در زمانی دیگر از همان متن به یک دیگر املا بگویند .

13-املای بدون نقطه : متنی که  از قبل آماده شده به تعداد گروه ها کپی گرفته شود به طوری که درآن متن نقطه های موجود درکلمات حذف شوند سپس از دانش آموزان خواسته شود تا متن را نقطه گذاری کنند .

14- املای تلفیقی : گفتن املای تلفیقی از کلمات مهم تمام مواد درسی به صورت یک داستان کوتاه که از قبل تعیین شده باشد به طوری که در بچه ها ایجاد رغبت و علاقه کرده تا فرا گیران ضمن نوشتن املا علاقمند به جملات بعدی شوند .

15-املای جمله نویسی : معلم 20 کلمه از متن درس را انتخاب کرده روی تابلو می نویسد و از بچه ها می خواهد با هرکدام یک جمله بنویسند بعد از تصحیح املا با انتخاب معلم چند نفر جملات خود را برای دیگران می خوانند .

16- پیدا کردن کلمات پنهان : آموزگار چند کلمه را بنویسد و زیر چند کتاب پنهان کند و از بچه ها بخواهد تا آن ها را پیدا کنند و درد فتربنویسند.

17- املا به صورت نقاشی : درزنگ نقاشی در دفتر نقاشی یا املا یک نقاشی بکشند بعد درزنگ املا روی نقاشی کلمات مربوطبه تصویر را می نویسد یادرکنارنقاشی املا بنویسند.

18-خواندن املا به صورت گروهی : هریک از دانش آموزان جمله ای را از متن برای کل کلاس می خواند  و همگی از آن املا می نویسند .

19- املای حفظی : معلم متنی را در اختیار بچه ها قرار می دهد بعد در زنگ املا از آن ها می خواهد هر چه به یاد دارند بنویسند .

20-املا از طریق تجزیه کلمات : چند جمله به دانش آموزان داده می شود و در پایین صفحه جدولی رسم گردد تا آنها کلماتی را که در آنها دچار اشکال هستند به صورت حرف به حرف درجدول بنویسند

21-املای کامل کردنی :

الف ) متنی آماده شود و جلوی کلمات کلیدی فضایی خالی قرار گیرد سپس از بچه ها خواسته شود تا هم معنی یا هم خانواده ی آن کلمات را بنویسد.

ب ) معلم می تواند کلمات تازه و سخت را  از متن املا حذف کرده و سپس و پس از گفتن املا کلمات حذف شده را روی تابلو بنویسد و از بچه ها بخواهد تا کلمات را با خودکار قرمز یا مدادقرمز در جای مناسب خود قرار دهند.

پ ) به تعداد دانش آموزان متنی را کپی کنید به طوری که چند کلمه که دارای ارزش املایی است به صورت جای خالی در متن قرار گیرد آن گاه معلم متن اصلی را بخواند و از بچه ها بخواهد تا جاهای خالی را پرکند .

ت ) 20 کلمه انتخاب شود به صورت نامنظم در بالای صفحه نوشته شود بعد متن املا را پایین آن نوشته این 20 کلمه خالی گذاشته شود .

بعد متن املا به وسیله ی معلم خوانده می شود پس از تلفظ کلمه ی مورد نظر معلم به دانش آموزان توصیه می کند کلمه ی مورد نظر را از کلمات بالای صفحه پیدا کندودرجای خالی بنویسند.

21- املای آهنگین : بعضی از جملات را با صدای افراد مختلف ازنظرریتم و آهنگ بیان و تکرار کرده تا نوشتن املا برای آنها دلچسب شود .

23-کامل کردن املا با کمک حافظه : املایی به صورت متن تهیه گردد در حدود 20 کلمه را که ارزش املایی دارند به صورت جای خالی در متن درنظرگرفته شودبعدببچه ها باکمک دانش خودشان کلمات را درجای خالی جایگزین کنند .

24- املای ذهنی : متن املا بین گروه ها توزیع شود بعد از چند دقیقه مطالعه جمع آوری گردد بعد از آن ها خواسته شود تا کلمات را که درذهنشان باقی مانده است را روی دفتر بنویسند.

25- نوشتن املا به وسیله ی آب : یک ظرف خالی مایع ظرفشویی یا بطری نوشابه پر از آب شود و از بچه ها خواسته شود درحیاط مدرسه یا منزل به وسیله ی آب بر روی زمین بنویسند .

26-املای پرده ای : بین تابلوی کلاس ودانش آموزان پرده ای نصب شود معلم از روی متن می خواند بچه ها روی تابلو می نویسند در پایان پرده   را کنار زده دانش آموزان املای خودشان را به کمک معلم از روی تابلو تصحیح کنند .

27- املای یاد سپاری : املای حفظی در ماه های آخر سال توصیه می شود در این زمان دانشآموزان از لحاظ قدرت تفکر و یادسپاری مطالب

توانمند تر شده اند و می توانند مطالب فراوانی را در حافظه ی خود نگه دارند . از آن ها خواسته شود متن درس را بدون نگاه کردن به کتاب

دقیقا" مثل آن بنویسند و بعد از روی کتاب املای خود را تصحیح کنند.

28- املای سنباده ای : از بچه های خواسته شود کلمه ی مورد نظر را با شی زبری مانند سنباده یا موکت درست کنند و با انگشتان دست آن را لمس کنند.

29- کامل کردن متن : معلم از روی متن املا می گوید اما کلماتی را که ارزش املایی دارند را نمی گوید تا بچه ها با توجه به متن خوانده شده ی درس وباتکیه برحافظه آن ها را بتویسند.

30- نوشتن املا به کمک آینه : آموزگار متنی را به صورت بر عکس آماده کرده و به بچه ها می دهد تا آن ها به کمک آینه کلمه را پیدا کنند و شکل صحیح آن را بنویسند.

31-املای گروهی روی تابلوی کلاس : یک گروه 4 نفره را پای تابلو آورده و بنا به انتخاب خودشان چشمان یکی از فراگیران را بسته سپس متنی توسط یکی از اعضای گروه خوانده می شود . آن فرد با چشم بسته بروی تابلو کلاس می نویسد و دیگر اعضا ی گروه جهت نوشتن حروف و نقطه   و دیگر علائم نگارشی او را راهنمایی می کنند .

32- املای خوشه ای : معلم یک کلمه بگوید واز دانشآموزان بخواهد تا با شنیده این کلمه هر واژه یا عبارتی را که به ذهنشان می رسد بنویسند.

33-املای شمردنی : متن املا روی تابلو نوشته شود و بهصورت شمرده شمرده خوانده شود سپس تابلو پاک شود و املا گفته شود .

34- املای رونویسی : کلماتی از متن روی تابلو نوشته شود و به بچه ها یاد آوری گردد هنگام نوشتن املا در صورت برخورد و به یاد نیاوردن  آن ها به این کلمات نگاه کنند و شکل صحیح آن را بنویسند.

35 - طبقه بندی کلمات : از بچه ها خواسته شود تا کلماتی را پیدا کنند که حروف معینی داشته باشند مثلا" کلماتی که علامت تشدید دارند .

36- املا به صورت قصه : قصه ای خوانده شود تا آن ها با دقت گوش کنند سپس هر چه از قصه فهمیدند را روی کاغذ بنویسند .

37- املا به صورت بازی : در موزاییک های کلاس یا حیاط مدرس جدول حروف الفبا با گچ کشیده شود بعد کلماتی را که از قبل نوشته و درون  پاکت قرار داده ایم بین  بچه ها توزیع شود بعدآمزگار کلمات داخل پاکت را می خواند و دانش آموز با پریدن روی حروفی که در خانه های  جدول است کلمه را به معلم نشان می دهد مثلآ کلمه ی قصه که دانش آموز باید روی خانه های ( ق ـ ص ـ ـه ) بپرد و آن کلمه رامشخص کند .

38- املای بی صدا : این املا می تواند بر تقویت هوش دیداری و فضایی دانش آموزان بیفزاید . بچه ها باید ابتدای خوب به لب ها و حرکات  صورت نگا ه کند بعد کلمه یا جمله ی مناسب را بنویسد . و برای فضا نویسی هم معلم کلمه را در فضا بنویسد تا دانش آموز با نگاه به دست معلم  کلمه را تشخیص دهد .

39-نوشتن املا با استفاده از خمیر بازی : بچه ها کلمات جدید را که هم صدا یا به شکل های مختلفی نوشته می شوند و یا ارزش املایی دارند را با خمیر بازی می سازدو آن را در ورقه یا دفتر بچسباند و یا با قرار دادن کلمات کنار هم جمله بسازد.

40-املا با قوطی کبریت : روی هریک از شش طرف قوطی کبریت کلماتی نوشته می شود سپس به هر گروه دسته ای از قوطی ها را داده تا با هر دسته از کلمات یک جمله ساخته شود بعد با ارتباط دادن جملات یک متن به دست بیاید .

41-املای دیواری : در قسمتی از دیوار کلاس تابلوی برای کلماتی که ارزش املایی بسیاری دارند درست شود تا یک هفته هم روی دیوار قرار بگیرد تا جلوی دید بچه ها قرار داشته باشد تا این کلمات به حافظه ی آنها برود .

42- املای کاردستی : درزنگ هنر کلمات مشکل را با نخ و سوزن روی پارچه با رنگهای متفاوت بدوزند.

43- املای زنجیره ای : معلم جمله ای را می گوید و از بچه ها می خواهد که با آخرین حرف از جمله ی مورد نظر جمله ی جدیدی بنویسند

44- املای جدولی : جدولی دراندازه ی بزرگ از کلماتی مهم به صورت تکراری نوشته شود مثلا" کلمه ی معذرت سه بار نوشته شود البته این  کلمات به صورت پراکنده نوشته شود وقتی معلم متن املا را می خواند هرگاه به کلمه ی مورد نظر می رسد نوجه بچه ها به جدول نصب شده درکلاس جلب می شود و اظهار می دارد که این کلمه دوبا ر یا سه بار در جدول تکرار شده است .

45- املای صوتی : معلم متنی را روی نوار کاست یا سی دی با صدای رسا ضبط نماید برای تقویت شنوایی بچه ها آن را د رکلاس پخش کند تا بچه ها از آن صدا املا بنویسند.

46-املای خانوادگی : این املا در منزل انجام می شود برای درگیر کردن اولیا با وضعیت تحصیلی فرزندشان می توان املایی را طراحی نمود که بچه ها به کمک اولیا در خانه انجام دهند این کار باعث آگاهی اولیا از وضعیت املای فرزندانشان شده و در یاری رساندن به آنها مثمرثمر است.

47- املای مشترک : متن املا توسط دانش آموز و یکی از افراد خانواده به صورت مشترک نوشته شود و بعبارت دیگر اعضای خانواده به یک دیگر املا می گویند .

48-نوشتن املای رنگی : در هر جمله یک کلمه مشخص شود که صدای خاص یا نشانه ی جدیدی داشته باشد مثلا : « ع » از بچه های خواسته میشود تا وقتی به این نشانه رسیدند آن را با رنگ دیگری بنویسند برا ی تنوع می توان از چند رنگ استفاده کرد یعنی هر بار که خواسته شود تا آن را مرتب کنند و در دفتر بنویسند .

اختلالات املا درکلاس پنجم تا سوم راهنمایی
- در یادگیری پیشوندها، پسوندها، ریشه کلمات و سایر روش های خواندن کند است.
- از خواندن با صدای بلند پرهیز می کند.
- در ریاضیات با مسأله های نوشتنی مشکل دارد.
- در قسمت واحدی از یک متن نوشته شده یک کلمه را به صورت های مختلفی هجی می کند.
- از تکالیف خواندنی و نوشتنی پرهیز می کند.
- در به یادآوری و درک آنچه خوانده است، مشکلاتی دارد.
- کارها را به کندی انجام می دهد.
- مشکلاتی در درک، یا تعمیم دادن مفاهیم دارد.
- دستورات و اطلاعات را اشتباه می خواند . هالامان ترجمه ی ماهر – 1380)
کودکان دیر آموز :
اکثر کودکانی که با نام دیر آموز شناخته میشوند بر خلاف تصور اطرافیان ومربیان فاقد استعداد نیستند بلکه مطالب را دیرتر از سایر کودکان فرا می گیرند . تعدادزیادی از این گروه با استفاده از روش های خاص آموزشی به تدریج به پای سایر کودکان می رسند . کودک دیر آموز نیز مانند هر کودک دیگر باید از آموزش و پرورش صحیح و مناسب خود استفاده کند . مربیان باید این گونه کودکان را به سرعت سناسایی نمایند و با ترتیب ساعاتی فوق العاده و تکرار و غنی سازی برنامه ی مدرسه را برای آنان چون زندانی سرد ومحیطی غیر قابل پذیرش نسازند . تعداد این قبیل دانش آموزان در مدارس بسیار است که توجه مدرسه و مربی می تواند به سهولت مشکل آنان را بر طرف سازد و تحصیل ومدرسه را برای آنان قابل هضم نماید . بسیاری از کودکان دیر آموز ممکن است پس از مدتی چون سایر کودکان وحتی بهتر از آنان دروسی مختلف را فرا گیرند . نباید فراموش کرد که نوابغ ودانشمندانی چون ادیسون و نیوتن در آغاز کودکی جز کودکان تنبل و دیر آموز بوده اند ولی بعد ها شکوفایی خاصی در آنان ظاهر گشته است . نقصان توانایی فرد در فراگیری ممکن است معلول برخی مسایل جز ءی باشد که با بر طرف شدن علت کودک به حال عادی خود برگرددو در فراگیری حتی بهتر از دیگران شود . لذادر این مورد نباید شتاب کرد وبا عناوینی چون تنبل و کودن آینده وی را خراب نمود .
دیر آموزی را نباید خصلتی فطری دانست بلکه ممکن است معلول بیماری تعلیم وتربیت ناصحیح ،محیط خانوادگی نامناسب ،فقر غذایی ،بی دقتی وحتی رفتار ناصحیح مربی و اطرافیان ،رفع علت وکوشش در رغبت در دانش آموز در اکثر موارد نتیجه ای مفید داشته است .
جداسازی کودکان دیر آموز از سایر کودکان وتشکیل کلاس جداگانه برای آن ها صحیح نیست وباید به آنان در میان کودکان دیگر با توجهی بیشتر آموزش داد . ضمنا مربیان و پدران و مادران این گونه کودکان نباید توقعی ما فوق استعدادوامکان از آنان داشته باشند وباید مقدورات و قدرت آن ها را در نظر گیرند . توجه به بهداشت روانی همچنین خانواده و محیط زندگی این گونه کودکان را نباید از نظر دور داشت .
کودکان دیرآموز گاهی ازآن جهت که نمی توانند خود را با کلاس و همکلاسان وفق دهند منزوی می گردند . در بازی های گروهی شرکت نمی کنند وبیشتر به تماشای بازی تا شرکت در آن رغبت نشان می دهند . مربی بایددر این مورد وی را بهشرکت در بازی تشویق کند. حتی در مواردی مربی میتواند با شرکت خود در بازی وطلب کمک از دانش آموز منزوی وب رابه شرکت در بازی راهنما کرد.
کودکان دیر آموزممکن است گاهی بر عکس شرور و پرخاشگر کردند وبه سبب ناهماهنگی با کلاس وسرزنش مربی نوعی نا سازگاری در آنان به وجود آید وبکوشندتا از طریق پرخاشگری ، دروغ گویی، خیالبافی و گفتن مطالبی که صحت ندارد به جبران حقارتی که به سبب ناهماهنگی باکلاس وسرزنش مربی احساس نموده اند از این طریق بین هم کلاسان کسب شخصیت کنند.
نباید فراموش کرد که کودکان دیر آموز چون سایر کودکان می اندیشند ، استدلال می کند ودوست دارد که از نظریاتش استفاده شودو به افکارش احترام گذارند .(پاکزاد 1368)  
مشکلات املا نویسی :
مشکلات املا نویسی انواع مختلفی دارد که عبارتند از جا انداختن کلمات – وارونه نویسی – غلط نویسی حروف – ننوشتن حروف ع – اشتباه در نوشتن کلمات استثنا مانند (حمزه – خوا – و - ئ ) –  اضافه نویسی حرف – ننوشتن تشدید – اشتباه سمعی و تلفظی – کم و زیاد گذاشتن دندانه – اشتباه نوشتن شکل ظاهری حروف – اشتباه در نوشتن رسم الخط جدا نویسی – متصل نویسی کلمات – کم و زیاد  سر کج – قرار دادن  ه  در آخر کلمات
علل مشکلات املا نویسی :
برخی از اشکالات عمده دانش آموزان به صورت آموزشی می با شد . اشتباه نویسی در شکل  ظاهری حروف نوشتن که در موقع تدریس هر درس بر این کلمه هایی که دانش آموزان اشکال دارند باید بیشتر  تمرین و تکرار شوند که اغلب این ها کلماتی  هستند که دانش آموز آن را خوب یاد نگرفته ویا در ذهنش نیست .
ضعف حافظه ی دیداری – یعنی این که دانش آموز شکل کلمه را در ذهن خود فراموش می کند .
ضعف آموزشی – یعنی این که فرد طریقه ی نوشتن صحیح را خوب یاد نگرفته است .
وارونه نویسی  کلمه را وارونه می نویسد ضعف در دقت – قرینه نویسی- ضعف در حساسیت شنیداری

نارسا نویسی
اصطلاح نارسا نویسی در مورد کودکانی به کار می رود که به رغم داشتن هوش طبیعی بسیار بد می نویسد .این کودکان از نظر جسمی و حسی مشکل قابل ملاحظه ای ندارند . از امکانات محیطی – آموزشی مناسبی برخوردارند و دارای نابهنجاری شدید رفتاری نیستند و در عین حال پیشرفت آموزشی آنها نسبت به بهره هوشی ،سن وامکانات آموزشی شان به مراتب کمتر است .آنان در یک یا چند ماده درسی که مربوط به نوشتن و املا است به وضوح مشکل دارند.نارسا نویسی اختلاللی ویژه در یادگیری محسوب می شود .نارسا نویسی در مورد کودکانی به کار می رود که به رغم برخورداری از هوش طبیعی بسیار بد می نویسند معمولا این کودکان از نظر حواس بینایی،شنوایی و...سالم هستند .

از امکانات خانوادگی و آموزشی وبه طور کلی از محیط مناسبی برخوردارند دارای نابهنجاری شدید اخلاقی نیستند.با وجود همه ی این ها پیشرفت آموزشی و درسی آنها به طور قابل ملاحظه ای کمتر از بهره ی هوشی  سن و امکانات آموزشی است که آنها از آن برخوردارند.این دسته از دانش آموزان در یک یا چند ماده ی درسی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم به نوشتن املا مربوط است مشکل دارند.
به طور معمول به دانش آموزانی برچسب نارسایی زده می شود که دوسال اول دبستان را پشت سز گذاشته باشند و به نوشتن غلط های فاحش وزیاد ادامه دهند.این دانش آموزان طبقه ای ازدانش آموزان با اختلافات ویژه یادگیری را تشکیل می دهند.
باید به خاطر داشت که در بسیاری از موارد مشکلات نوشتن (رو نویسی)و املا (دیکته) ی دانش آموزان ممکن است به علت تدریس ناکافی ونادرست معلمان تازه کار که خود از آموزش کافی برخوردار نیستند باشد ویا به دلایلی مانند غیبت های طولانی  ومکرر دانش آموز یا معلم ،تغییر مدرسه،کلاس های پرجمعیت،روابط نامطلوب معلم و دانش آموز وبرنامه درسی نامناسب ومانندآنه باشد که در این صورت مشکل دانش آموز با تعریف مذکور تطابق ندارد واحتمالا با رسیدگی به وضع موجود واصلاح آن برطرف می شود.(سیف نراقی و نادری 1374صص289و299)
تشخیص نارسا نویسی مستلزن توجه به مراحل زیر است:
1-اندازه گیری سطح هوش کودک
2-آمایش عصبی ونیز حواس پنج گانه
3-بررسی امکانات ومحدودیت های آموزشی(کلاس مدرسه)؛برای مثال شیوه ی تدریس معلم نمره های درسی ،غیبت دانش آموز،جمعیت کلاس و...
4-بررسی لازمبه منظور آگاهی از وجود یا نبود نابهنجاری های عاطفی ورفتاری در خانواده و مدرسه 5-بررسی لازم در زمینه ی مواردی که در مبحث علل به آن ها اشاره کردیم مواردی از قبیل مهارت خواندن ،ادراک فضایی ،هماهنگی چشم و دست ،برتری جانبی،حافظه ی بینایی و شنوایی و...(هالاهان ترجمه ی جوادیان)

درمان اختلالات یادگیری :
رفتاردرمانی
روان درمانی
کاردرمانی ذهنی
گفتار درمانی  و  یکپارچه سازی حسی
فعالیتهای درمانی بکاررفته:
بیو فیدبک
تحریکات وستیبولار
تحریکات حسی (سطحی، فشاری، عمقی) در اندامها و بدن
تقویت مهارتهای ادراکی-حرکتی
تقویت مهارتهای ارتباطی (کلامی و غیرکلامی)
تقویت مهارتهای خودیاری
تقویت مهارتهای شناختی و ترسیمی (پاکزاد 1376)
نکاتی در مورد املا نویسی :
-فضا سازی ایجاد فضای آرام شاد ولذت بخش
-پس از بازی های شاد وقت مناسبی برای املا می باشد بنابراین می توان بعد از زنگ ورزش در برنامه املا را گنجاند تا دانش آموز از این درس لذت ببرد .
-طرح املای خلّاق علاقه ی بچّه ها را به این درس بیشتر می کند .
از املای یک سویه پرهیز شود .
گاهی استراحت میان املا ضروری است .(همان )

درمان اختلالات املا نویسی
تقویت حافظه دیداری ،تقویت حافظه شنیداری ،تقویت عضلات وماهیچه ی دست برای تند نویسی از جمله کار هایی است که باید برای دانش آموزان انجام شود از قرار زیر است .
-مچاله کردن کاغذ یا روزنامه باطله به شکل سرگرم کننده ویا به حالت مسابقه بین والدین وفرزند
-بازی با خمیر بازی ویا گل مجسمه سازی
-برش اشکال هندسی وغیره بر روی کاغذ ومقوا به وسیله ی قیچی کوچک
-بازی با راکت پینگ پنگ جهت تقویت مچ دست
-پیچاندن نخ دور قرقره
-تغذیه مناسب وپر کالری (همان )
جهت تقویت هماهنگی بین دیدن وحرکت وافزایش دقت
-نشانه گیری به وسیله توپ یا پرتاپ توپ به داخل سبد
-تیله بازی
-پرتاپ حلقه های پلاستیکی برروی تیرکهای عمودی
-تیراندازی ونشانه گیری توسط تفنگ های پلاستیکی
-نخ کردن سوزن درشت وبه تدریج سوزن ها کوچک تر کردن سوزن
-ردکردن مهره های توخالی از نخ وساختن گردنبند
حمل لیوان پر از آب هنگام راه رفتن وتلاش در نریختن آب از لیوان
دوخت ودوز ساده-

تقویت حافظه دیداری و شنیداری
-بازی نشان دادن تصاویر رنگی وسپس پنهان ساختن تصویر و از کودک درباره ی آن سوال کردن
-چندین کارت مصور را به کودک نشان می دهیم.پس از این که کودک به آن نگاه کرد وآن را به خاطر سپرد از او می خواهیم که چشمان خود را باز کرده و بگوید کدام کارت حذف شده است.
-همین بازی را می توان در ترتیب چیدن کارتها انجام داد وجای آنها را عوض کرد و کودک باید بگوید کدام دو کارت جابه جا شده است.
-بازی معروف دیدن اشیا اتاق وپنهان ساختن یکی از اشیا اتاق وقتی کودک بیرون رفته باشد آن گاه کودک به اتاق آمده و باید حدس بزند کدام شی پنهان شده است.
-به او اشیا مختلف را نشان داده ونام می بریم وسپس از او می خواهیم نامشان را به یاد آورده وبگوید.
-لیوانهای هم اندازه را با مقادیر مختلف آب پر می کنیم تا ضربه زدن به آنها نت های موسیقی مختلفی تولید شود؛پس از چند بار تمرین کودک باید با چشمان بسته صدای مخصوص هر لیوان را تشخیص دهد .
-ضبط صداهای مختلف (گریه،خنده وضربه به اشیا مختلف و...) وپخش مجدد آنها وتشخیص صدا از طرف کودک.
-ضبط صدای کودک هنگام خواندن کلمات و پخش مجدد آنها و یافتن کلمه مورد نظر پس از شنیدن صدای خودش از ضبط صوت.
-گوش دادن به صدای ضعیف رادیو وضبط وپس از آن بازگو کردن آنچه شنیده است.
-برای  درمان نارسائی های ادراکی(به ویژه ادراک بصری اشکال دو بعدی):
-استفاده از لوح های آموزشی شکل های ساده و پیچیده وکپی کردن آن شکل ها به دفعات (خطوط ساده،صاف ومستقیم،منحنی ،دایره،چند وجهی و...
-پرکردن شکل های نقطه چین یا نقاشی حیوانات و...که به شکل نقطه چین رسم شده است .
-استفاده از تصاویردرهم ومبهم وپیدا کردن اشیا یا حیوانات به خصوص در تصاویر شلوغ .
-رسم ناقص حروف (در اندازه های درشت و ریز و کامل کردن انها توسط کودک
برای بهبود نارسایی در هجی کردن و صدا کشی می توان از روش های زیر استفاده کرد:
-استفاده از هجاهای بی معنی ساده (مثل ال-اب –ات-اج و...)وسپس هجاهای مشکل تر و دوبخشی(تی تی-زازا-بی باسی باو...)
می توان از کودک خواست اولین حرف چند کلمه را بنویسد در صورت موفقیت دوحرف اول یا دوحرف آخرکلمه را تشخیص داده و بنویسید.

نتیجه گیری :
می توان از راه تشخیص و شناسایی درست و زود هنگام وبا استفاده از آموزش راهبرد های مناسب و در نظر گرفتن سبک یادگیری و ویژگی های روان شناختی هر کودک به این گروه از دانش آموزان کمک کرد .با توجه به موارد ذکر شده در مقاله وعلل وطرز درمان  اختلالات یادگیری قابل درمان هستند بنابراین معلم حساس وفعال و خلاق می تواند شاگردانی که اختلال یادگیری دارند را بهبودبخشد .با آرزوی موفقیت همه ی معلمان زحمت کش  .
 
منابع و ماخذ :
-تبریزی مصطفی (1377)درمان اختلالات دیکته نویسی،تهران ،انتشارات فراروان چاپ سوم
-علوی مقدم بهنام (1354)آموزش املا با شیوه های خلاق ومتنوع ،تهران ، انتشارات ابو عطا ،
چاپ چهارم .
- سایت پژواک .
- مجله رشد آموزش ابتدایی ،مهر ماه (1390 )
-لغت نامه ی دهخدا (1375 )تهران ، انتشارات امیر کبیر ، چاپ پنجم
-سیف نراقی – مریم نادری  (1380)،آموزش وپرورش ،کودکان استثنایی ،تهران ، پیام نور چاپ ششم  صص 289و299 .
-پاکزاد محمود (1376 )کودکان استثنایی تهران ،چاپ سوم ، ص 11 .
-هالامان جیمز وکافمن ترجمه ی فرهاد ماهر (1371 ) تهران ، انتشارات آرین ، چاپ اول ص 24 .

   اختلال در املا نویسی و شیوه های رفع آن 

  چکیده : مقاله ی حاضر مقاله ای مروری است که در ابتدا از مشکلات املا واملا نویسی سر کلاس ومدارس ابتدایی پرداخته وریشه های فردی در محیط این مشکلات را مورد بررسی قرار گرفته وبا ارائه راه کارهایی برای رفع مشکل آموزگاران سر کلاس و کمک و همیاری به دانش آموزان در خانواده
پرداخته است .

مقدمه :
تعریف املا: املا کلمه ای است عربی ومصدر .این کلمه در ترجمه ی فارسی به معنای پر کردن نویسانیدن ، دیگری را به تلقین از خود چیزی گفتن ، مطلبی را تقریر کردن تا کسی بنویسد . نوشتن از تلقین مطلبی که دیگری تقریر کند .طریقه ی نوشتن کلمات درست نویسی ،نوشتن ترکیب حروف        
موافق قاعده ی رسم الخط استفاده شده است (دهخدا 1375)
ریشه ی لاتین املا فرانسوی است و به معنای مطلبی که کسی املا کند ودیگری بنویسد .جمع کلمه ی املا امالی است و کتاب های بسیاری به نام امالی داریم یعنی دیگران گفتند وافرادی می نوشتند و بعد ها به صورت سند های مهم علمی می شوند .املا گویی واملا نویسی یکی از مهارت های پیچیده و مهم و اساسی زبان فارسی است .
بدیهی است که با نوشته ای که با غلط املایی همراه باشد ارتباط زبانی بین افراد جامعه به نحو موثر برقرار نمی شود . بنابراین لزوم توجه به این درس کاملا روشن است و در نوشتن املا دانش آموزان عزیز باید موارد زیر را رعایت کنند .
الف – خوب گوش دادن و تشخیص دقیق کلمات ودرک آن ها
ب – خوب تشخیص دادن ،یادآوری و مجسم ساختن تصویر و باز شناسی آن کلمه در ذهن
ج – درست نویسی ، نوشتن صحیح حروف سازنده کلمه و توالی مناسب آن ها (سایت پژواک ) تعریف کودک استثنایی

ادامه مطلب...

کم آبی وخشکسالی تهدیدی جدی برای طبیعت

در حال حاضر نیمی از جمعیت جهان در دسترسی به آب سالم با مشکل مواجه هستند و خطر بیماری‌های مرگبار ناشی از آب ناسالم جان 2.5 میلیارد نفر را تهدید می‌کند؛ تهدیدی که شاید از هر سلاح هسته‌ای یا کشتارجمعی برای بشر خطرناک‌تر باشد.

شاید مهمترین چیزی که در مورد آب در سال­‌های تحصیل خود در مدرسه آموخیتم، «چرخه آب» بود. این چرخه برخلاف ظاهر ساده‌­اش، نجات­‌بخش بشر از ابتدا تاکنون بوده است. آب به گونه‌­ای در زمین قرار داده شده است که دوباره به حالت اول برگشته و برای استفاده در دسترس بشر قرار می­‌گیرد. از زمین به آسمان می‌­رود و از آسمان به زمین برمی­‌گردد. آب نابود نمی­‌شود و از کره زمین هم خارج نمی‌شود. اینها یعنی آب تمام نمی­‌شود. حتی اگر در بدن انسان، گیاهان و حیوانات هم وارد شود، از طرق مختلف، خود را به چرخه‌­اش می‌­رساند. پس بشر امروز چه بر سر این نعمت الهی آورده است که خود را با تهدید کم‌­آبی روبرو ساخته؟ نعمتی که عمده بدن ما را تشکیل می‌­دهد، برای تولید محصولات کشاورزی­‌مان حیاتی است، در صنایع از پوشاک گرفته تا رایانه مورد استفاده قرار می‌­گیرد، با چرخه خود آلودگی را از زندگی انسان خارج می­‌کند و محیط زیستی سالم را برای ما و جانداران به ارمغان می‌­آورد، چرا دارد از دست ما می­‌گریزد؟

ادامه مطلب...

راهکارهای پیشنهادی برای صرفه جویی آب 

 شایان ذکر است ارقام ارائه شده در خصوص میزان آب ذخیره شده بر اثر صرفه جویی در راهکارهای پیشنهادی، حاصل بررسی های چندین ساله در کشورهای پیشرفته در زمینه صرفه جویی آب می باشد  .

 1) همیشه به یاد داشته باشید از آب حفاظت کنید، زیرا نگهداری از آب و صرفه جویی در مصرف آن کاری بسیار مهم و حیاتی می باشد.

2) سعی کنید هر روز در جهت صرفه جویی آب، یک کار مثبت انجام دهید. نگران نباشید از این که برخی روش ها در نظر شما کوچک و ناچیز به نظر می آید، زیرا هر قطره آب مهم می باشد. بنا براین به همه آشنایان، دوستان، همسایگان و همکاران محل کارتان یادآوری نمایید در صرفه جویی آب بکوشند.

3) کارها و اموری را که نگهداری و صرفه جویی هر چه بیشتر از آب را تمرین و تکرار می کنند، مورد تشویق قرار دهید.

4) در منطقه زندگی خود، از تمام روش های نگهداری آب و قواعد کمتر مصرف کردن آن به صورت مؤثر آگاه شده و آن روش ها را رعایت نموده و به دیگران نیز آموزش دهید .

ادامه مطلب...

آب یک ضرورت برای تمام انواع موجودات زنده روی کره زمین می باشد. هیچ جایگزینی برای این منبع محدود که بتواند جوامع انسانی را به طبیعت پیوند بدهد و به عنوان شاخص حیات اکوسیستم های کره زمین تلقی گردد، وجود ندارد

ادامه مطلب...